Waarover gaat dit artikel?

Er wordt gezegd dat het huwelijk één van de mooiste momenten van iemands leven is, en daarvan foto’s mogen nemen is dan ook een enorm grote verantwoordelijkheid. Er mag die dag niets mislopen. In dit artikel vertel ik over mijn persoonlijke ervaringen met het fotograferen van een huwelijk, uit het oogpunt van de hobbyfotograaf. Op geen enkele manier zal ik hier beweren dat wat ik hier zeg de absolute waarheid is. Mijn bedoeling is dus vooral om wat meer te vertellen over wat er allemaal komt bij kijken; en op die manier anderen die ook deze stap zouden willen zetten wat meer inzicht te bieden over wat zo’n dag allemaal inhoudt. Maar uiteindelijk heeft iedereen zijn eigen ideeën en werkwijzen, dus doe vooral waar jij je het beste bij voelt.

Voor je eraan begint…

De eerste keer dat mensen mij vroegen om hun huwelijk te fotograferen, was ik enorm verrast. En langs de andere kant ook weer niet écht: je bent tenslotte met fotografie bezig, je post foto’s op facebook, en je hebt misschien al een portfolio-site; in elk geval, mensen zien ook wel dat je ermee bezig bent. Eigenlijk kan je wel verwachten dat er iemand op een bepaald moment je de vraag stelt; hetzij uit financiële overwegingen, of omdat het familie is, en/of gewoon omdat ze je foto’s mooi vinden 🙂

Maar hoe reageer je dan? Even goed nadenken, alles op een rijtje zetten, en voor jezelf uitmaken: ben ik er wel klaar voor – zowel op vlak van materiaal als kennis?

Materiaal

Men zegt wel eens dat materiaal niet belangrijk is, maar dat het vooral gaat over diegene die achter de camera staat. Ik ben het daar niet volledig mee eens. Natuurlijk is het belangrijk dat jij als fotograaf de nodige inzichten en kennis hebt om je camera te kunnen bedienen, maar goed materiaal helpt je echt wel. Tijdens een huwelijk krijg je vaak te maken met slechte lichtomstandigheden, en dan is het handig als je camera hogere ISO waardes aankan, dat je beschikt over lichtsterke objectieven, en over een goede reportageflitser. Ga dus even na of je je comfortabel zou voelen met het materiaal dat je hebt om in dergelijke moeilijke omstandigheden te fotograferen. Indien niet, zou je kunnen overwegen om het materiaal te gaan lenen of huren.

Een backup camera is geen overbodige luxe, om op terug te vallen mocht er een technisch probleem opduiken met je camera. De kans is klein, maar altijd bestaande! Zorg ook voor voldoende opgeladen batterijen voor camera en flitser. Neem voldoende geheugenkaartjes mee. In sommige camera’s kan je twee kaartjes stoppen, en instellen dat elke foto op beide kaartjes terecht komt. Hierdoor heb je meteen een backup mocht er met een kaartje iets gebeuren. Dat geeft mij alvast heel veel gemoedsrust.

Wat objectieven betreft, zijn lichtsterke lenzen een echte aanrader. Het hangt natuurlijk allemaal af van je budget, maar een perfecte combinatie voor mij is de 24-70 mm f/2.8, 70-200 mm f/2.8 en 105 mm f/2.8 macro.

Een goede reportageflitser zou ik niet meer kunnen missen. Niet alleen nuttig voor als je slechte lichtomstandigheden hebt, maar ook als je in goede lichtomstandigheden wil inflitsen. Flitsen verbetert je foto’s merkbaar, echter, op voorwaarde dat je de diverse flitstechnieken beheerst.

Kennis

Ken je camera door en door! Je gaat namelijk soms snel van instellingen moeten veranderen. Weet hoe hoog je maximum in ISO wil en kan gaan met je camera. Ruis is een vrij subjectief gegeven, dus dat is iets dat je zelf moet uitmaken. Sommige camera’s kunnen op ISO 6400 nog bruikbare foto’s maken, bij andere camera’s heb je op ISO 400 al een probleem.

En het spreekt voor zich, maar uiteraard moet je de basis van fotografie goed beheersen: ken de theorie van de belichtingsdriehoek (hoe diafragma, sluitertijd en ISO zich tot elkaar verhouden en bepalen hoe je foto er zal uitzien); op welke manier dat je best kan scherp stellen, en zo meer. Ken de diverse flitstechnieken: je wil je onderwerp mooi kunnen belichten, niet platflitsen, en toch de achtergrondsfeer behouden; en al dan niet beweging vastleggen. Met andere woorden, weet wanneer je welke techniek gebruikt. Je kan bijvoorbeeld flitsen in combinatie met hoge ISO en een snelle sluitertijd, of flitsen op tweede gordijn  met een lage ISO en een trage sluitertijd, en zo meer.

En uiteraard, fotografeer altijd in RAW! Dan heb je in de nabewerking de meeste mogelijkheden om bij te sturen indien nodig (ik denk bijvoorbeeld aan witbalans, hooglichten, contrast enz), en ook om je eigen stijl aan de foto te geven! Bovendien zijn alle wijzigingen niet-destructief, de kwaliteit van je foto’s gaat er dus niet op achteruit bij het bewerken en bovendien kun je altijd terug naar het origineel gaan.

Voorbereiding

Ik heb altijd een gesprek met het koppel maanden voor het huwelijk plaatsvindt, van zodra het duidelijk is hoe de dag zal verlopen. We overlopen de dag dan van ’s morgens tot ’s avonds, en ik noteer de planning van uur tot uur, samen met alle informatie: namen, adressen en telefoonnummers van het koppel; de gegevens van alle locaties (ceremonie, foto shoot, backup locatie wanneer het zou regenen, feest…); en eventuele opmerkingen over verwachtingen van het koppel (wat willen ze zeker, wat willen ze helemaal niet en zo meer). Het gebeurt dan zelfs soms dat ze zien dat de planning toch niet helemaal klopt en er bijsturing nodig is. Maak ook wat afspraken over of je kan mee eten of niet. Denk na of je met een contract wil werken. Wat met als je ziek zou vallen op de dag van het huwelijk? Vraag of er iemand is die kan helpen om bij de groepsfoto’s de juiste mensen bij elkaar te brengen, of mee kan gaan tijdens de shoot.

Verken de locaties op voorhand, zodat je een idee hebt van wat je mag verwachten van lichtomstandigheden en mogelijkheden. Druk voorbeelden van poses af die je vindt op Pinterest, zodat je op het moment zelf altijd inspiratie kan op doen. Ga met het koppel eens door deze voorbeelden, dat geeft je meteen een goed idee waar ze voor open staan.

Tenslotte zou ik aanraden om ook eerst een paar huwelijken mee te lopen met een hoofdfotograaf, daar leer je ontzettend veel van. Als het je eerste keer is, of één van de eerste keren, laat het koppel dat dan ook weten, kwestie van de verwachtingen correct te zetten.

De dag voordien

Zorg de dag voordien dat je materiaal klaar ligt en alle batterijen opgeladen zijn. Ik heb een checklist die ik afloop, op die manier vergeet je nooit iets. Ken de planning, zodat je weet wanneer je op welke plaats moet staan, om geen belangrijk moment te missen. Kijk hoe de weersverwachtingen zijn. Als er kans is op regen, zorg voor een paraplu… kan je ook mooie foto’s mee maken overigens.

De grote dag…

Het spreekt voor zich dat je op tijd moet opstaan, dus zet je wekker 🙂 Neem je tijd om te ontbijten, het wordt immers een lange dag en het is niet altijd zeker of je tijd zal hebben om tussendoor te eten. Neem voor de zekerheid toch wat eten en drinken mee, ook al heb je afgesproken met het koppel dat je kan mee eten.

Klaarmaken van de bruid en bruidegom

De bruid en bruidegom maken zich klaar, en waarschijnlijk op verschillende locaties. In je planning heb je daar uiteraard rekening mee gehouden. Persoonlijk ga ik meestal eerst naar de bruid: bij de kapper, make-up, aantrekken van het trouwjurk. Een spiegel is altijd leuk om wat dingen mee te proberen. Als je andere attributen vindt, maak er dan gebruik van: een roos, fotograferen vanuit de hoogte enz. Als er storende elementen in de weg staan of liggen kan je deze eventueel uit de weg leggen. Voor deze foto’s gebruik ik meestal de 24-70 mm f/2.8.

Meestal is dit in een binnenlocatie (bij de kapper, of thuis), en heb je dus meestal vrij slecht kunstlicht. Een reportageflitser is hier dus handig, maar gebruik de juiste techniek om je onderwerp mooi te belichten (en niet plat te flitsen), en toch de achtergrondsfeer te behouden. Ik zet hier eerst de camera op manuele stand, diafragma vrij open (rond de f3.2), sluitertijd minimum 1/125 sec en de ISO zo hoog als nodig om ook de achtergrond mooi belicht te krijgen. Neem een paar testfoto’s tot je tevreden bent, en zet dan de flitser op. Als het kan kies dan voor bouncen tegen muren en/of plafond; en maak anders gebruik van lichtvervormers om je flitslicht te verzachten.

Dit is dikwijls ook een goed moment om wat close-ups te maken van de ringen, het boeket en andere details. Hier gebruik ik de 105 mm f/2.8 macro voor.

Als er tijd is kun je natuurlijk ook sfeerfoto’s maken van de omgeving, de familie, en gasten.

Huwelijksplechtigheid in gemeentehuis, stadhuis, kerk of andere locatie

Ook hier zijn de lichtomstandigheden meestal niet zo goed, dus ook hier komt een reportageflitser dus ook weer goed van pas. Uit beleefdheid vraag ik op voorhand aan de priester of diegene die de plechtigheid leidt of het niet stoort om te flitsen. Daar heeft tot nu toe nog nooit iemand een probleem van gemaakt, maar het is een goed idee om het toch op voorhand even te vragen. Ook hier gebruik ik graag de 24-70 mm f/2.8; en omdat de lichtomstandigheden meestal stabiel zijn, ook weer hier manuele voorkeurstand.

Net voor of net na de ceremonie is het dikwijls het moment op de groepsfoto’s te maken. Ik vraag meestal ook of er een mogelijkheid is om ergens vanboven in het gebouw naar beneden toe te fotograferen.

Fotoshoot op locatie

Dit is het moment om met het koppel er op uit te trekken om even met hun twee foto’s te gaan nemen op een mooie locatie. Soms nemen ze ook de bruidskindjes mee. Hou er rekening mee dat als het kleine kinderen zijn je best snel de foto’s maakt met hun erbij, want na een tijdje kunnen ze het beu worden en dan wordt het moeilijk. Als het kan is het ook handig mocht een oom of tante of zo meegaan om te helpen, want dat kan soms wel handig zijn om de kinderen te begeleiden, in pose te zetten, reflectiescherm vast te houden, of gewoon om je bagage te dragen 🙂

Tijdens zo’n shoot is het licht meestal wel goed, maar toch flits ik persoonlijk altijd in zodat de gezichten opgelicht worden. Je kan ook een reflectiescherm gebruiken. Als de zon schijnt, probeer die dan achter het koppel te houden, en in dit geval moet je absoluut inflitsen om te zorgen dat het koppel geen silhouet wordt (tenzij je dat zou willen). Vergeet je afgedrukte Pinterest voorbeelden niet mee te nemen! Voor de shoot haal ik -als er de ruimte voor is – graag de 70-200 mm f/2.8 boven, en meestal heel erg ingezoomd omdat je dan een bijzonder mooie onscherpte krijgt op de achtergrond. Ook hier kan je attributen gebruiken: het bruidsboeket, de bruidswagen, picknickmand, dekentje…

Bruiden met een lichte jurk zijn altijd huiverig om ergens op te gaan zitten, bang dat ze vlekken in hun jurk krijgen. Je zou een roomwitte lap stof of dekentje kunnen meenemen zodat ze daar op kunnen gaan zitten. Zakdoekjes en snoetenpoetsers kunnen ook erg praktisch zijn, om storende dingen zoals vlekken, spinnenwebben en dergelijke even weg te poetsen (scheelt ‘m weeral in nabewerkingstijd), of gewoon als het heel erg warm is het (angst)zweet even weg te werken 😉

Receptie

Tijdens de receptie loop je rond en neem je foto’s van de gasten, de hapjes, de drank, het randgebeuren. Meestal zijn er wel gasten bij die zichzelf spontaan aanbieden en vragen om een foto te nemen. Maar heb ook oog voor dingen die zich aan de zijlijn afspelen: kinderen die spelen zijn een ontzettend dankbaar onderwerp om mooie foto’s van te nemen.

Avondfeest

Dit is waarschijnlijk het moeilijkste stuk van de dag. De uitdaging is hier om de sfeer te vangen en je onderwerp mooi te belichten, zonder die plat te flitsen. Er zijn een aantal technieken die je kan gebruiken, afhankelijk van het effect dat je wenst te bereiken. Tijdens het dansfeest bijvoorbeeld, heb je tijd genoeg om te experimenteren met het flitsen op tweede gordijn en een trage sluitertijd, om je onderwerp scherp te hebben maar de sfeer en beweging op de achtergrond te behouden. Hier is een dosis geluk bij nodig, dus bij de openingsdans zou ik eerst zorgen dat je een paar goede foto’s hebt vooraleer je begint te experimenteren.

Nabewerking

Voor de nabewerking gebruik ik eerst en vooral Lightroom. In een eerste selectie verwijder ik alle slechte foto’s. En daarna begin ik ze één voor één te bewerken, in de meeste gevallen is er niet veel nodig buiten wat presets erop los laten en eventueel wat lokale wijzigingen: elementen verwijderen die storen, croppen en andere kleine bewerkingen. Soms, als er grotere bewerkingen nodig zijn die te moeilijk zijn met Lightroom, open ik de foto met Photoshop, vanwaaruit de gewijzigde TIFF dan terug in Lightroom belandt.

Dankwoord

Dit artikel is tot stand gekomen vanuit eigen ervaringen, en uitgebreid met tips die ik ontvangen heb van andere mensen. Daarom bij deze mijn oprechte dank aan Martin Simmons, Bas Witkop, Jacq Pmpamsterdam, Chiel Koolhaas, Kristof BaseAid Piotrowski, Dennis Farcows en Tirza Pijnenburg.